Als je het pad van persoonlijke ontwikkeling opgaat dan leer je dat het belangrijk is om een open houding te hebben. Want alleen met een open houding is zelfonderzoek, al dan niet met behulp van anderen, mogelijk. Persoonlijke ontwikkeling bestaat met name uit zelfonderzoek en dat onderzoek wordt  gehinderd als er wordt geoordeeld. Immers, een oordeel leidt er doorgaans toe je je gaat verdedigen of niet erkend voelt. Dat zijn reacties die niet bevordelijk zijn voor reflectie en introspectie. Geen oordeel dus, maar een open houding. Maar ik krijg wel eens de indruk dat er een oordeel is over oordelen en er de regel ontstaat: gij zult niet oordelen. Dan wordt het krampachtig. Niet meer oordelen lijkt mij ondoenlijk en hoeft mijns insziens niet worden nagestreefd.

Als je oordeelt, bekrachtig je je eigen identiteit. Identiteit is wie je bent. Het is lastig om je identiteit te omschrijven en antwoord te geven op de vraag “wie ben ik?”  Het is wat makkelijker om aan te geven wat je belangrijk vindt, welke waarden je wilt leven, welke normen je hanteert en welke overtuigingen of opvattingen je hebt. Deze facetten maken wie je bent en tegelijkertijd komen ze voort uit wie je bent. Als je oordeelt, dan haal je als het ware je meetlat van waarden, normen en opvattingen tevoorschijn om te toetsen. En in die toets wordt die meetlat als criterium bevestigd. Het oordeel komt voort uit en bevestigt tegelijkertijd, de waarden, normen en overtuigingen die belangrijk voor je zijn en die je wilt leven.

Maar hier tegenover staat dat toetsen aan bestaande normen en overtuigingen veranderingen in de weg staan. Nieuwe gedachten worden verworpen als ze niet in lijn liggen met bestaande overtuigingen en normen. Gedachten die daar wel mee in lijn liggen, zijn niet vernieuwend.

De vraag is dus: wat doe je met je oordeel? of wat doe je nadat je geoordeeld hebt? Je kan je oordeel gebruiken als kompas om te handelen. Oordelen is noodzakelijk om een goede keuze te maken bij een overweging: “kan ik beter dit doen of beter dat doen?”  Maar om een nieuwe benadering, of een nieuwe zienswijze te kunnen volgen, is het nodig om voorbij je oordeel te gaan. Om je oordeel, in ieder geval voor even, te laten voor wat het is, zodat je voorbij het oordeel, in een veld kan komen dat meer biedt. Vernieuwing en ontwikkeling is alleen mogelijk als je ook in staat bent niet direct je oordeel te volgen.

Je bekrachtigt je identiteit met het oordeel en je ontwikkelt je identiteit voorbij het oordeel.               

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.